Tutsaklık Öldürür #1

Tilikum

Black Fish

"Bu yazı dizisinde sizlere; sirklerde dövüldüğü, hayvanat bahçelerinde hapsedildiği, su parklarında 'yemek kesintisi' adı altında aç bırakıldığı ve bu şekilde eğitilmeye zorlandığı için intihar eden, kaçmaya çalışırken öldürülen ve kendisine başka seçenek bırakılmadığı için katil olmak zorunda kalan hayvanlardan bahsetmek istiyorum."

Hayvanat bahçeleri, sirkler ve su parkları... 

Eğer bu yazıyı okuyanların arasında bu ve benzeri yerlerin, varlığını sürdürmesinde her hangi bir sıkıntısı olmayanlar varsa pembe gözlüklerinizi çıkarmanın zamanı geldi. 

Okumaya başlamadan önce farkına varmanız gereken çok önemli bir nokta var. Hiçbir hayvan insan dostu olarak doğmaz. Her hayvan ruhunun derinliklerinde taşıdığı içgüdü hasebiyle vahşidir. Hatta "en büyük insan dostu" olarak bizlere empoze edilen yunuslar bile... Kulağınıza pek de inanılır gibi gelmiyorsa "Katil Balina" olarak da bilenen Orkaların aslında balina değil, yunus ailesinin en iri üyesi olduğunu ve insanlar dışında köpek balıklarını avlayabilen tek canlı olduğunu henüz bilmiyorsunuz demektir.

Benim yazımda bahsetmediğim istediğim tek Orka insanlığımdan utanmamı sağlayan ve göğüs kafesimin içinde bir yerlerde asla geçmeyecekmiş gibi bir sızı bırakan; Tilikum. Tilikum 1983'de henüz iki yaşındayken İzlanda açıklarında yakalanmış ve Sea World Denizcilik firması tarafından bir su parkına kapatılmış. O zamandan günümüze tam otuz dört yıl boyunca tutsak ve yalnızmış. Kendisinin, doğal ortamında yaşamını sürdüren Orkalarda hiç görülmemiş ancak Tilikum gibi su parklarında hayatını sürdüren katil balinalarda rastlanan eğik bir sırt yüzgeci var. Ne yazık ki bu onu diğer Orkalardan ayırıcı bir özellik olduğundan seyircilerin ilgisini çekmesine neden olmuş. Bu nedenle Tilikum su parkının en gözde katil balinası haline gelmiş... Uzmanlar Tilikum'un yüzgecinin eğilmesinin tek nedeninin ağır bir depresyondan kaynaklandığını söylemiş ancak Sea World yetkilileri bunun onun doğuştan gelen bir özelliği olduğunu savunarak tüm eleştirilere kulaklarını tıkamışlar.

"Toplumsal ve anaerkil bir yapı içinde olan Orkalar (çiftleşmek ve avlanmak için ayrıldıkları bir iki saatin dışında) asla aileden ayrılmaz ve başkalarını da ailelerine kabul etmezler."
Bu nedenle Tilikum havuzda kalmak zorunda bırakıldığı diğer Orkalarla hiçbir zaman anlaşamamış. Gün geçtikçe büyüyen bedeninin asla sığamayacağı kafeslere kapatılmış.
"Orkaların uyku halinde bile hareket etmeleri yaşamsal bir zorunluluk. Çünkü yunuslar ve kuzenleri Orkalar insanlar gibi içgüdüsel nefes almazlar. Bilinçli nefes alırlar dolayısıyla unihemispheric uykuya, yani beynin yarısını kapatılıp diğer yarasının aktif ve bilinçli olduğu bir uyku moduna girerler."
Çektikleri yetmezmiş gibi saçma eğitimler uğruna aç bırakılmış. Uyuşturucu, şiddet ve bunun gibi daha nice işkencelere maruz kalmış. Ancak yirmi dört yıl sessiz kalabilmiş. Bir süre sonra hırçınlaşmaya ve ruhsal davranış bozuklukları sergilemeye başlamış. Havuza düşen bir eğitmenin çıkmasına izin vermediği ve su tankının içine düşen bir adamı kendisine verilen bir oyuncak sanarak oynadığı için öldürmüş. Bu ölümlerin ilk ikisi kanıt yetersizliğinden Sea World tarafından gizlenmiş olsa da üçüncüsü seyircilerin gözü önünde olmuş. Tilikum eğitmenini at kuyruğundan tutarak suyun dibine çekmiş ve orada boğuluşunu izlemiş. Gösteri alanı hemen boşaltılmış ancak çığ gibi büyüyen tepki karşısında firma Tilikum'un suçsuz, eğitmenin hatalı olduğu öne sürülen komik bir açıklama yaparak olayı geçiştirmeye çalışmış. Anlayacağınız zavallı hayvan esir tutulduğu yetmiyormuş gibi bir de en büyük gelir kaynaklarını koruyabilmek için canlıların yaşam haklarını bile yok sayabilecek iğrenç insanların yönettiği, b*ktan bir firmanın eline düşmüş! İşin en üzücü tarafıysa okyanus besin zincirinin en tepesinde yer alan ve Büyük Beyaz gibi altı metrelik köpek balıklarını bile avlayabilen Orkaların, doğal yaşam alanları olan okyanuslarda insanlara saldırdıkları hiç kaydedilmemiş olması.

Tilikum bu yıl kurtuldu, tedavi edilemediği iddia edilen bakteriyel akciğer enfeksiyonu hastalığına yakalanarak... Zavallı hayvan için üzülsem mi sevinsem mi bilemedim. Sonunda huzura kavuştuğunu bilmek güzel. Keşke okyanuslara döndü diyebilseydim size, keşke artık dalgalarla dans ediyor, nereye isterse oraya yüzebiliyor diyebilseydim... Onun için ne kadar üzgün olduğumu kelimelerle asla anlatamam. İnsanlık için en önemli konulardan biri özgürlükken ve yıllardır her alanda bunun savaşını verirken nasıl olur da hayvanların ellerinden bu hakları alma, çalma, gasp etme özgürlüğünü kendimizde bulabiliriz, anlayamıyorum! Birkaç gündür kalbimin üzerinde beş tonluk bir ağırlık var... Çok üzgünüm, çok sinirliyim ama faydası yok! Bu ve bunun gibi üzücü olaylar bazı haber sitelerinde ya da gazetelerde "Dehşet Saçan Hayvanlar" ya da "Korkunç Katiller" gibi başlıklar atılarak yayınlanıyor. Yanlış anlaşılmak istemiyorum. Tabi ki nefes alan her canlının hayatı önemli ve değerlidir ama (bence) maruz bırakıldığı işkenceler sonucunda Tilikum gerçekten çok az insanı öldürmüş. Ona katil değil maktul diyebilirim ancak. (Ben olsam havuza giren herkesi yerdim.) Eğer izlemediyseniz "BlackFish" adında bir belgesel filmi var, tavsiye ediyorum. Lütfen, yunus parklarına gitmeyin, bu kanlı ticaretin devam etmesine olanak sağlamayın. Eğer bu parklara gitmezseniz, yavru yunusları ve orkaları annelerinden ayırmak için sebepleri kalmaz. Bu güzel hayvanların evi o küçücük havuzlar değil. Son olarak kalbinde hardal tanesi kadar merhamet taşıyan herkesi tenzih ederek eklemek istiyorum.

- Dehşet saçan tek hayvan, insandır. -

Sevgiyle.

♥